POMOC SPOŁECZNA
Pomoc społeczna ma na celu „umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. (…) Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka”. Istotą pomocy społecznej jest też zapobieganie wspomnianym wyżej sytuacjom przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom borykającym się z:
- ubóstwem
- sieroctwem
- bezdomnością
- bezrobociem
- niepełnosprawnością
- długotrwałą lub ciężką chorobą
- przemocą w rodzinie (w tym potrzebą ochrony ofiar handlu ludźmi)
- potrzebą ochrony macierzyństwa lub wielodzietności
- bezradnością w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych
- brakiem umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze
- trudnościami w integracji (w cudzoziemców uzyskujących w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą)
- trudnościami w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego
- alkoholizmem lub narkomanią
- zdarzeniem losowym i sytuacją kryzysową
- klęską żywiołową lub ekologiczną.
Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776,00 zł ( zmiana od 1 stycznia 2022 )
- osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600,00 zł ( zmiana od 1 stycznia 2022 )
przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych wyżej.
Kwota dochodu z 1 ha przeliczeniowego wynosi 345,00 zł.
Dominującymi zadaniami pomocy społecznej są:
- przyznawanie i wypłacanie przewidzianych ustawą świadczeń
- praca socjalna
- prowadzenie i rozwój niezbędnej infrastruktury socjalnej
- analiza i ocena zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej
- realizacja zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych
- rozwijanie nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb.
Świadczeniami z pomocy społecznej są:
- świadczenia pieniężne: zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy i zasiłek celowy specjalny, wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd,
- świadczenia niepieniężne: praca socjalna, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składki na ubezpieczenie społeczne, interwencja kryzysowa, posiłek, schronienie, niezbędne ubranie, usługi opiekuńczych i specjalistyczne usługi opiekuńczych, pobyt i usługi w domu pomocy społecznej, poradnictwo specjalistyczne, interwencja kryzysowa, sprawienie pogrzebu.
Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej (nie dotyczy: interwencji kryzysowej, pracy socjalnej, poradnictwa). Decyzję administracyjną wydaje się po przeprowadzeniu przez pracownika socjalnego rodzinnego wywiadu środowiskowego.
„W przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych może nastąpić ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.
Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia lub przerwanie szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych lub prac społecznie użytecznych, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej”.
Praca socjalna „świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Praca socjalna prowadzona jest:
- z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej;
- ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.
Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom, bez względu na posiadany dochód”.